O‘zbekiston milliy universitetida buyuk olim va davlat arbobi Mirzo Ulug‘bek tavalludining 630 yilligi munosabati bilan “Mirzo Ulug‘bek – buyuk mutafakkir olim va davlat arbobi” mavzusida xalqaro ilmiy-amaliy anjuman bo‘lib o‘tmoqda.

Xalqaro anjumanda so‘zga chiqqan O‘zbekiston milliy universiteti rektori Inom Madjidov, Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirining birinchi o‘rinbosari Shohrux Daliyev so‘nggi yillarda buyuk allomalarimiz qoldirgan ma’naviy merosni o‘rganish va targ‘ib qilish muhim ahamiyatga ega ekanini ta’kidlab, Mirzo Ulug‘bekning davlat arbobi va qomusiy olim sifatidagi faoliyati haqida to‘xtalib o‘tishdi.

Konferensiyada 10 dan ortiq xorijiy mamlakatlar, xususan, Yaponiya, Xitoy, Rossiya, Ispaniya, Germaniya, Turkiya, Tojikiston, Qirg‘iziston, Qozog‘iston, shuningdek, respublikaning oliy ta’lim muassasalari professor-o‘qituvchilari, ilmiy-tadqiqot institutlari va boshqa ilmiy tashkilotlarning xodimlari, tadqiqotchilar ishtirok etmoqda.

Joriy yilning 8-12 aprel kunlari Rossiya davlat kutubxonasi Moskva shahrida “Hujjatlar restavratsiyasi: konservatizm va innovatsiyalsr” mavzusida VII Xalqaro ilmiy-amaliy seminar o’tkazdi.

Seminarning rasmiy ochilish marosimida Rossiya davlat kutubxonasi bosh direktori Duda Vadim Valerevichning nutqi

Mazkur seminarda Rossiya Federatsiyasi, Mustaqil davlatlar hamdo’stligiga kiruvchi mamlakatlarning hamda Turkiyaning yetakchi kutubxona va fondlaridan konservator, restavrator mutaxassislar ishtirok etishdi.

Seminar ishtirokchilari

O’zR FA Abu Rayhon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik institute Konservatsiya va restavratsiya bo’limi xodimi B. Xodjayeva ham “Sharq qo’lyozmalari restavratsiyasining o’ziga hosliklari” mavzusidagi ma’ruzasi bilan qatnashdi. Sharq qo’lyozmalari restavratsiyasi yo’nalishiga bir qancha soha vakillari qiziqdilar va aynan shu yo’nalishda o’z malakalarini oshirish istagini bildirdilar.

Xodjayevaning “Sharq qo’lyozmalari restavratsiyasining o’ziga hosliklari”

Seminardagi ma’ruzalar konservatsiya va restavratsiyaning barcha jabhalarini o’z ichiga qamrab oldi, jumladan, kutubxona fandlarida monitoring o’tkazish, qo’lyozmalardagi dog’larning sabablari va ularni tozalash, tasviriy san’at asarlarini, tarixiy hujjatlarni, charm, qog’oz, gazeta va pergamentni qayta tiklash, siyoh hamda pigmentlarning qog’ozga ta’siri kabi masalalar kunning birinchi yarmida yoritildi. Kunning ikkinchi yarmida bir vaqtning o’zida turli yo’nalishlarda 6-7 ta mahorat darsi jihozlangan laboratoriya va o’quv xonalarda o’tkazildi.

Moskva shahridagi Sharq xalqlari san’ati davlat muzeyi oliy toifali restavrator-rassomi Yu.S. Berezin “Dublirovka qilish usullari: xitoy va yaponiya usuli” nomli mahorat darsini kata zalda o’tkazdi va har ikki uslubning bir-biridan farqini ko’rsatib berdi.

 Yu.S.Berezinning mahorat darsi

 RDK 1-darajali restavratori N.O. Omelchuk “Qattiq zararlangan hujjatlarni yapon qog’ozi bilan mustahkamlash” nomli mahorat darsida bo’laklarga bo’linib ketgan tarixiy hujjatlarni kislota miqdorini neytrallashtirish, tozalash va ularni ho’l holatida ta’mirlash bo’yicha garb uslubini o’rgatdi.

N.O. Omelchukning mahorat darsi

Aynan shu kutubxona Muqovalash bo’limining 6-darajali muqovasozi D.S. Levinaning “Kitobning blok qismini tikish” nomli mahorat darsida 4 hil uslubda kitob, broiyura va jurnallarni tikishni orgatdi.

D.S.Levinaning mahorat darsi

Shu bilan birga RDK Preventiv konservatsiya sektori boshlig’I A.A. Kasheyev “Turli stratigrafik hususiyatli fotohujjatlar: biozararlanishini meyorlashtirish” mahorat darsida fotohujjatlarning zararlanishiga sabab bo\luvchi omillar va ularni bartaraf etish va to’g’ri saqlash bo’yicha amaliy bosqichlarni ko’rsatib berdi.

А.А. Kasheyevning mahorat darsi

O’tkazilgan seminar qardosh o’lkalardagi soha mutaxassislarini bir joyga yig’ish, konservatsiya va restavratsiya sohalarini targ’ib qilish hamda rivojlantirish, o’zaro tajriba almashish, yangi bilimlar olish uchun katta maydon bo’lib hizmat qildi. Sharqshunoslik instituti mutaxassisi B.Xodjayeva ham yangi bilim va ko’nikmalar bilan qaytdi. Bu bilimlari qadimiy yozma merosimiz bo’lmish qo’lyozma kitoblarni ta’miriga boshqa rakursdan qarashga, zamonaviy uslublardan foydalanishga, yangi bilimlarini o’z hamkasblariga nafaqat nazariy, balki amaliy ko’rsatib berishga ham katta imkoniyat berdi.

Bu kabi ilmiy-amaliy tadbirlar konservatsiya va restavratsiya sohasining yanada rivojlanishiga katta hissa qo’shadi.

Seminar ishtirokchilarining bir qismi

2024-yil 03-May kuni  O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Abu Rayhon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik institutiga  O‘mon Sultonligining savdo, sanoat va investitsiyalarni qo‘llab-quvvatlash vaziri Qays bin Muhammad al-Yusuf boshchiligidagi delegatsiya tashrif buyurdi. Mehmonlarni Institut direktori prof. B. Abduhalimov kutib oldi.

 Mehmonlarga dastlab institutning ilmiy faoliyati, institut ilmiy-tadqiqot bo‘limlari va institut xodimlari   tomonidan nashr  etilgan kitoblar haqida ma’lumot berib o‘tildi. Shundan keyin mehmonlar majlislar zaliga kirib, institut binosining ochilish marosimi va qurilish bosqichi suratga olingan video lavhani tomosha qilishdi. Institutning faoliyati, yangi binosi va ilmiy nashrlari mehmonlarga juda katta taassurot qoldirdi. Tashrif yakunida tomonlar o`zaro esdalik sovg`alirini almashishdi.  Mehmonlar samimiy qabul uchun katta minnatdorchilik bildirdi.