ЎзР ФА ШИ етакчи илмий ходими, тарих фанлари доктори Ўктамбек Султонов томонидан Тошкент давлат шарқшунослик институти, Ўзбекистон халқаро ислом академияси, Ўзбекистон миллий университети магистрантлари ҳамда ЎзРФА ШИ ёш тадқиқотчилари учун Ўрта Осиё сарой девон ҳужжатлари бўйича 28 октябрь-1 ноябрга қадар семинар-лекторий ташкил этилди.

Ушбу семинар институт ЎзРФА ШИ Ёш олимлар кенгаши билан ҳамкорликда режалаштирилган бўлиб, Фанлар академияси ва олий таълим тизими ўртасидаги ўзаро интеграциясини яна-да кучайтиришга хизмат қилади.

Семинар ёш тадқиқотчиларга Ўрта Осиё сарой девонхонаси фаолияти ва унга тегишли ҳужжатлар тизимини Бухоро амирлиги сарой мисолида яқиндан танишиш имконин беради. Семинарда давомида XVI-XX аср бошига оид сарой девони ёзишмаларига оид ҳужжатларни ўқиш ва уларнинг ишлаш тизимини таҳлил этиш режалаштирилган.

Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институтининг 2017 – 2018 йиллардаги нашрларига бағишланган тақдимот ҳақида ОАВ учун

А Х Б О Р О Т Н О М А

Тадбирнинг жойи ва вақти – Тошкент шаҳри, 2019 йил 30 сентябр.
Ташкилотчи: ЎзР ФА Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институти.

ЎзР ФА Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институти илмий жамоаси 2017 – 2018 йилларда қадимий қўлёзмаларни тадқиқ этиш, таржима ва табдилини амалга ошириш, нашр қилиш ишларини бажарди. Институт директори профессор Б.А. Абдуҳалимов сўзга чиқиб илмий жамоанинг ўтган йилларда эришган ютуқлари, қилинаётган ишлар, бугунги долзарб масалалар ҳақида гапириб, анжуман иштирокчларини қутлади ва тадбирни бошлаб берди.
Ушбу илмий анжуманда Тошкент давлат Шарқшунослик институти ректори фил.ф.н., доц. Г. Рихсиева, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Ўзбекистонга оид хориждаги маданий бойликларни тадқиқ этиш маркази директори фал.ф.д., проф. Р. Баҳодиров, Ўзбекистон халқаро ислом академияси ректори с.ф.д., проф. Ш. Ёвқочев, Алишер Навоий номидаги Тошкент давлат Ўзбек тили ва адабиёти университети ректори фил.ф.д., проф. Ш. Сирожиддинов ва бошқа мутахассислар ҳамда тадқиқотчилар иштирок этди.
ЎзРФА Шарқшунослик институти директори ўринбосари т.ф.д. С.У. Каримова институт илмий жамоаси томонидан 2017 – 2018 йилларда тарих ва манбашунослик, фан тарихи, исломшунослик, мумтоз адабиёт, каталоглар ва турли илмий соҳаларга оид чоп қилинган китоблар ҳақида батафсил ахборот берди.
Мазкур йилларда институт илмий жамоаси томонидан тарих ва манбашунослик йўналишида «Мужмали Фасиҳий» (муаллиф Фасиҳ Аҳмад ибн Муҳаммад ал-Хавофий; академик Д.Ю. Юсупова форс тилидан таржима қилган), «Хоразм таърифи» (муаллифи номаълум; М. Сафарбоев, Ҳ. Лутфуллаев араб имлосидан табдил қилган), «Туғли ҳикоялар буржи» (Булунғурдаги Хожа Ҳофиз Шерозий зиёратгоҳи ва Шероз қалъаси тарихига бағишланган монография, муаллиф А. Жуманазаров), «Великий Шелковый путь: связи и судбы (на основе китайских источников и литературы)» (муаллиф А. Ходжаев), Epitaphs of Muslim Scholars from Samarkand in the 4th–8th/10th–14th Centuries: Cultural and Social Contexts. / Edited by Bakhtiyar Babajanov, Lola Dodkhudoeva, Ashirbek Muminov, Ulrich Rudolf) ўндан ортиқ асарлар чоп қилинган.
Фан тарихи соҳасига оид «Темурийлар даври ёзма манбаларида Марказий Осиё тарихий географияси» (монография, муаллиф О. Бўриев), «Абу Райхан Беруни Избранные произведения VIII том. Малые трактаты Беруни» (муаллиф Абу Райҳон Беруний; арарб тилидан А. Аҳмедов таржима қилган, Б. Абдуллаев ва У. Қуранбоева кўрсаткичлар тузган) каби тўртта асар нашр этилди.
Абу Райҳон Беруний асарларининг ушбу VIII жилдига «Картография», «Ёритгичларнинг ўтиши», «Зижлар тожи» номли рисолалари киритилган.
Исломшунослик кейинги йилларда институтнинг муҳим ва нуфузли тадқиқот тармоқларидан бирига айланди. Ўтган 2017 – 2018 йилларда бу йўналишда «Жомеъ ас-сунан» (муаллиф Абу Исо Муҳаммад ат-Термизий; Ҳ. Аминов, М. Исмоилов, Б. Абдуллаев араб тилидан таржима қилган), «Китаб илал ас-сағир» (муаллиф Абу Исо Муҳаммад ат-Термизий; Ҳ. Аминов, М. Исмоилов, Б. Абдуллаев нашрга тайёрлаган), «Расулуллоҳ сафдошлари» (муаллиф Абу Исо Муҳаммад ат-Термизий; Ҳ. Аминов, М. Исмоилов, Б. Абдуллаев араб тилидан таржима қилган). Ушбу асарда Расулуллоҳнинг 730 нафар замондоши тўғрисида маълумот берилган.
«Қуръондаги маънодош сўзлар» (муаллиф Ал-Ҳаким ат-Термизий; араб тилидан О. Қориев, Ҳ. Аминов таржима қилган) каби Термизийларнинг тўққизта асари ўзбек тилига ўгирилиб, изоҳлар ва илмий кўрсаткичлар билан таъминланган ҳолда чоп қилинди.
Мумтоз адабиётга оид асарлар қўлёзмалар хазинасининг салмоқли қисмини ташкил этади. Аждодлар миллий маънавий меросининг бу соҳасига тегишли қимматли бўлагидан «Мажмуаи шоирон» (муаллифи Абдукарим Фазлий Наманганий; М. Ҳасаний араб имлосидан табдил қилган), «Девон» (муаллиф Адиб Собир Термизий; Чустий, М. Ҳасаний, Э. Очилов таржима қилган), «Китобат санъати дурдоналари» (Тузувчи ва муқаддима муаллифи З. Раҳимова; С. Каримова ўзбек тилига таржима қилган) асарлари ўқувчилар оммасига етказилди.
Ушбу илмий соҳалар қаторида каталоглар ва яна турли йўналишларда чоп қилинган китоблар ҳақида ҳам зарур маълумотлар берилди.
Тақдимот ҳисоботи тинглангач, мутахассислар, иштирокчи меҳмонлар сўзга чиқишди ва бажарилган ишлар юзасидан қизғин мунозара бўлиб ўтди. Айниқса, Шарқшунослик институти ректори Г. Рихсиева қўлёзма манбалар нашр этилиши бугунги долзарб муаммолардан экани ва мазкур бажарилган ишлар Республика илм фани ривожига муҳим ҳисса бўлиб қўшилгани тўғрисида гапирди. Профессор Ш. Ёвқочев Термизийлар асарларининг илмий таржима қилиниши ва нашр этилиши борасида қимматли фикрлар билдирди ҳамда институтнинг Халқаро ислом академияси билан ҳамкорлик ишларини йўлга қўйиш бўйича айрим таклифларини билдирди.
Тадбирда чоп қилинган китоблар ва айрим қўлёзма манбаларнинг кўргазмаси ҳам ташкил қилинди.
Ушбу илмий тадбир институтнинг республикамиз илмий ҳаётида тутган ўрни, хизмати ва ижтимоий мақомини кўрсатиб берди. Бундай анжуманларнинг ўтказиб турилиши шарқшунос олимлар, тадқиқотчиларнинг мамлакат бўйлаб амалга оширилаётган қизғин ва самарали ислоҳотлар жараёнидаги иштирокини тарғиб қилиш, маънавий рағбатлантириш учун хизмат қилади.

E-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.